بی متال قطعه‌ای برقی است که به‌صورت سری در مدار قرار می‌گیرد که داخل آن سه تیغه وجود دارد که هرکدام با دو فلز به همدیگر جوش خورده‌اند و دور تیغه‌ها چند مدار سیم پیچیده شده است و برای حفاظت از موتورها در برابر اضافه‌بار در تمامی تابلوهای برق به کار می‌رود، به همین دلیل بی متال یک نوع رله حفاظتی حساب می‌شود. بی‌متال را با نام‌های دیگری مانند رله اضافه‌بار، رله حرارتی و یا رله اضافه‌بار حرارتی نیز می‌شناسند.
امروزه علاوه بر شرکت هیمل، شرکت های دیگری در حال تولید انواع بی متال هستند که انواع این شرکت ها بدین شرح است: بی متال زیمنس، بی متال اشنایدر، بی متال هیوندای.
معرفی کمپانی هیمل
کمپانی بزرگ و معتبر هیمل توسط یک کارآفرین اسپانیایی در سال ۱۹۳۳ تأسیس شد. در اوایل در سال ۱۹۵۸ این کمپانی برای خود محیطی تجاری راه‌اندازی کرد و برند خود را کاملاً رسمی وارد بازار کرد. در ادامه و در سال ۱۹۷۶ برند هیمل با تأکید بر روی کیفیت و استانداردهای متنوع و به‌روز و پیشرفته وارد بازار جهانی شد. باگذشت زمان و ادامه همین روند امروزه کمپانی هیمل دارای شعبه‌های متعدد در بیش از ۵۰ کشور در جهان می‌باشد که تجهیزات و وسایل سیستم‌های برقی و سیم‌کشی را به‌صورت مشارکتی از دو برند دلکسی الکتریک و اشنایدر الکتریک تولید و به بازار جهانی عرضه می‌کند.
معرفی بی متال هیمل
بی متال هیمل یک رله حفاظتی برای محافظت از موتورهای الکتریکی در برابر اضافه‌بار است که در تابلوهای برق مورد استفاده قرار می‌گیرد. اساس کار بی‌متال یا رله حرارتی هیمل با توجه به تفاوت ضریب انبساط طولی است که در اثر عبور جریان اضافه‌بار کنتاکتور قطع می‌شود و از موتور محافظت می‌شود. بی متال هیمل به دو حالت دستی و اتوماتیک عمل می‌کند و برای اطمینان از اینکه به‌صورت صحیح عمل می‌کند به‌صورت گرم و سرد مورد آزمایش قرار می‌گیرد. وقتی جریان از بی‌متال هیمل عبور می‌کند،
دو فلز موجود در آن گرم می‌شوند و طول آن‌ها افزایش می‌یابد و ازآنجایی که ضریب انبساط طولی یکی از فلزات بیشتر از دیگری است، دو فلز باهم به سمت فلزی که ضریب انبساط طولی کمتری دارد خم می‌شوند. درنتیجه مسیر عبور جریان کنتاکت‌ها باز و مدار قطع می‌شود. بی‌متال یا رله حرارتی‌های سری ۶HDR هیمل در رنج جریان نامی ۰٫۱ تا ۶۳۰ تولید می‌شوند و قابل نصب بر روی کنتاکتور سری ۶HDC می‌باشند. بی متال هیمل مطابق استاندارد IEC/EN 609474 تولید می‌شود و از کیفیت بالا و عملکرد خوبی برخوردار است. ولتاژ تحمل ضربه بی‌متال هیمل ۶ کیلو ولت می‌باشد.
انواع کاربرد بی‌متال
بی متال در موارد زیر کاربرد دارد:
- درجه حرارت کنترل اتوی لباس، تستر نان، قهوه ساز، اجاق‌گاز، خشک‌کن لباس، سشوار، سرخ‌کن، پتوی برقی، ماهی‌تابه برقی، کتری برقی، پلوپز، گریل و …
- حفاظت از بالاست لامپ فلورسنت در برابر گرمای بیش از حد
- روشن و خاموش کردن فن خودرو
- ثبت دمای کالاهای حساس در حمل و نقل
- حفاظت از مدارات الکتریکی کارخانه‌ها، منازل و دفاتر اداری
- پشتیبانی از مدارات الکتریکی هواپیما
- باز یا بسته کردن ونت‌ها یا دریچه‌ها
- تنظیم دمای اتاق
- محافظت از موتورهای الکتریکی در برابر اضافه‌بار
اجزای بی متال هیمل چیست؟
- تیغه‌های اتصال به کنتاکتور
- ترمینال‌های اتصال به کابل موتور
- ترمینال مشترک مدار فرمان
- دکمه
- پیچ تنظیم جریان
- ترمینال‌های باز و بسته مدار فرمان
- پیچ تغییر وضعیت
- دکمه برگشت وضعیت
نحوه عملکرد بی‌متال هیمل چگونه است؟
- دسته تنظیم ریست
-
دسته تنظیم ریست
تنظیم عملکرد ریست به‌صورت دستی و یا اتوماتیک انجام می‌شود. به عبارت دیگل بعد از عملکرد بی‌متال و قطع شدن جریان برای ریست کردن آن اگر این دسته در حالت H(HAND) باشد، باید برای ریست کردن به‌صورت دستی آن را فشار دهید تا ریست شود.
اما اگر در حالت A قرار گیرد بعد از عملکرد بی‌متال و قطع شدن جریان، بی‌متال پس از گذشت مدت‌زمان معینی به‌صورت اتوماتیک ریست می‌شود.
-
دکمه ریست
برای قطع نمودن کنتاکت‌های بسته و برای تست سالم بودن بی‌متال استفاده می‌شود.
-
دکمه قطع مدار
-
دکمه تنظیم جریان
چون بی‌متال‌ها یک محدوده‌ی جریان را پوشش می‌دهند، از این دکمه برای تنظیم جریان نامی که مدار با آن کار می‌کند استفاده می‌شود.
-
ورودی سه فاز
ورودی سه فاز که به خروجی کنتاکتور متصل می‌شود.
-
خروجی سه فاز
خروجی سه فاز که به ورودی موتور متصل می‌شود.
-
۹۵ و ۹۶
که تیغه‌های NC هستند و از آن برای قطع مدار فرمان استفاده می‌شود. این تیغه‌ها در سر راه مدار فرمان کار گذاشته می‌شوند.
-
۹۷ و ۹۸
که تیغه‌های NO هستند و برای هشدار استفاده می‌شوند و می‌توان آن‌ها را به زنگ خبر یا چراغ سیگنال متصل کرد.
نحوه نصب بی‌متال در زیر کنتاکتور چگونه است؟
نحوه نصب کردن یک بی متال آسان‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید. تنها کاری که برای نصب آن باید کرد این است که تیغه‌های آن را به خروجی کنتاکتور وصل کرد و مدار فرمان آن را بست.
توجه داشته باشید که اگر بی متال در مدار قرار داشت حتماً باید از یک نوع فیوز به نام فیوز مینیاتوری در مدار استفاده کرد زیرا در مقابل جریان مغناطیسی از بی‌متال حفاظت می‌کند چون رله حرارتی فقط مراقب جریان حرارتی است.
تفاوت بی‌متال با تجهیزات الکتریکی
تفاوت بی‌متال با فیوز:
- فیوز، به جریان‌های بالای حالت اتصال کوتاه حساس است و آن‌ها را قطع می‌کند و جریان‌های به وجود آمده از اضافه‌بار زیاد در محدوده عملکرد فیوز نیست.
- از بی‌متال در مدارات سه فاز استفاده می‌شود، پس زمانی که یکی از فازها دچار اختلال شود، مسیر دو فاز دیگر نیز قطع می‌شود.
