برای کنترل تجهیزات الکترونیکی و سیستم‌های برق ساختمان، ابزارهای خاصی مورد نیاز است که بتوانند جریان برق را به صورت خودکار مدیریت کنند. یکی از این ابزارهای پرکاربرد، کنتاکتور است. کنتاکتورها به دلیل نقش مهمی که در برق و سیستم‌های برقی دارند، برای بسیاری از افراد نامی آشنا هستند. آشنایی با نحوه صحیح نصب کنتاکتور می‌تواند مزایای زیادی به همراه داشته باشد.
کنتاکتورهای سه فاز و تک فاز در مدار قرار می‌گیرند تا جریان برق را کنترل کرده و در مواقع افزایش جریان، مدار را قطع یا وصل کنند. این عملکرد نه تنها از رخ دادن حوادث خطرناک جلوگیری می‌کند، بلکه مانع خسارات جدی و غیرقابل جبران نیز می‌شود. در این مقاله، به بررسی نحوه نصب کنتاکتور تکفاز و سه فاز پرداخته و نکات مهمی را برای استفاده بهینه از این تجهیزات ارائه خواهیم کرد.
برای آشنایی بیشتر به صفحه کنتاکتور اشنایدر مراجعه فرمایید.
کنتاکتور چیست؟
کنتاکتورها نقش حیاتی و بسیار مهمی در مدارهای الکتریکی ایفا می‌کنند. این تجهیزات کنترلی به‌طور معمول برای ولتاژهای بالا، از جمله برق سه فاز، مورد استفاده قرار می‌گیرند. آشنایی با نحوه سیم‌کشی کنتاکتور می‌تواند به شما کمک کند تا آن را به درستی در مدار نصب کنید و از وقوع خطرات مالی و جانی جلوگیری کنید.
به‌طور کلی، کنتاکتورها به دو دسته اصلی تک فاز و سه فاز تقسیم می‌شوند. در نگاه اول، کنتاکتورها عملکردی مشابه رله دارند، اما در واقع کنتاکتورها از نظر قدرت و تحمل، بسیار قوی‌تر از رله‌ها هستند. این تجهیزات تحمل جریان بالاتری دارند و می‌توانند جریان‌هایی از 9 آمپر تا 1250 آمپر را کنترل کنند، در حالی که رله‌ها تنها توانایی کنترل جریان‌های بین 5 تا 10 آمپر را دارند. بنابراین، اگر به تحمل و مقاومت بیشتری نیاز دارید، کنتاکتور گزینه‌ای مناسب‌تر از رله است.
عملکرد کنتاکتور به این صورت است که با قطع و وصل کردن مدار، برق را خاموش یا روشن می‌کند. به همین دلیل به آن سوئیچینگ یا کلیدزنی نیز گفته می‌شود. ساختار کنتاکتورها به گونه‌ای طراحی شده که به‌سادگی در مدار نصب می‌شوند و از بروز خطرات جدی جلوگیری می‌کنند. با یادگیری نحوه سیم‌کشی صحیح کنتاکتور، می‌توانید ایمنی و کارایی مدارهای خود را تضمین کنید.
کنتاکتور سه فاز چیست؟
کنتاکتور سه فاز ساختار متفاوتی به نسبت کنتاکتور تک فاز دارد. این مدل از کنتاکتورها معمولاً از چندین کنتاکت تشکیل شده‌اند که اکثر آن‌ها در حالت باز هستند. کنتاکت باز را با علامت اختصاری NO نشان می‌دهند. هنگامی که جریان بیش از اندازه استاندارد بالا می‌رود کنتاکت‌ها جریان را کنترل و به سرعت باز و بسته می‌شوند.
بیشینه عملکرد کنتاکتورها را در زمان قطع شدن موتورهای جریان بالا می‌توان مشاهده کرد. در این حالت موتور برق جریان بالا، قوس الکتریکی تولید می‌کند. در نتیجه برای جلوگیری از این قوس الکتریکی و همچنین کاهش جریان، کنتاکتورها عملکرد فوق‌العاده‌ای را از خود نشان می‌دهند. اما نحوه سیم کشی کنتاکتور سه فاز و تک فاز چگونه است؟ در ادامه به‌طور کامل درباره نحوه نصب کنتاکتور با شما صحبت خواهیم کرد.
نحوه سیم کشی کنتاکتور سه فاز
همان‌طور که در قسمت‌های قبل مطالعه کردید، نحوه سیم کشی کنتاکتور سه فاز نقش مهم و حیاتی را در مدار ایفا می‌کند. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با نحوه نصب کنتاکتور سه فاز بیشتر آشنا کنیم. مراحل نصب به شرح زیر است:
مرحله اول در نصب کنتاکتور سه فاز
در وهله اول نصب کنتاکتور سه فاز شما باید برق منبع در مدار سه فاز را به‌طور کامل قطع کنید. سپس با توجه به میزان ولتاژ عبوری از مدار، رنگ سیم‌هایی که باید برای سیم‌کشی و نصب کنتاکتور سه فاز استفاده کنید، متفاوت خواهد بود. برای برقی از مدارهای AC رنگ سیم‌های سیم‌کشی به ترتیب مشکی، قرمز و آبی است. با بهره از یک ابزارآلات مناسب مثلاً پیچ‌گوشتی، این سه رنگ سیم را قطع و سپس آن‌ها را به ترتیب رنگ (مشکی، قرمز و آبی) به ترمینال‌های L1، L2 و L3 در کنتاکتور متصل کنید. در اینجا شما توانستید برق منبع را به خط ورودی کنتاکتور وصل نمایید. شاید کنتاکتور خریداری شده توسط شما، عددگذاری شده باشد. اصلاً مهم نیست در این حالت برق ورودی را به همان شکل بالا تنها باید به پیچ‌های 1، 3 و 5 متصل کنید.
مرحله دوم نصب کنتاکتور سه فاز
در مرحله دوم سیم کشی کنتاکتور باید سه عدد سیم هم سایز شده با سیم‌های قبلی را بردارید و انتهای آن‌ها را به ترتیب همان رنگ‌ها مجدداً به ترمینال‌های T1، T2 و T3 یا پیچ‌های 2، 4 و 6 در کنتاکتور سه فاز متصل کنید. در این حالت ترمینال‌های T1، T2 و T3 یا پیچ‌های 2، 4 یا 6 هر یک خروجی بار جریان کنتاکتور هستند. پس از انجام کلیه فرآیند بالا حالا باید سه سیم را به ترمینال‌های بار متصل نمایید. در این حالت کنتاکتور به بار وصل خواهد بود.
مرحله آخر روش سیم کشی کنتاکتور
در مرحله آخر از روش سیم کشی کنتاکتور باید ترمینال‌های منفی و مثبت را به کنتاکتور اتصال بدهید. حال در این مرحله از روش سیم کشی کنتاکتور باید جریان برق را وصل کنید. با وصل کردن جریان برق و بازگشت جریان به کنتاکتور باید این قطعه را کامل تست کنید. در این حالت از کارکرد صحیح آن مطمئن خواهید شد و در مواقع حساس و خطرناک کنتاکتور کار خودش را انجام خواهد داد.
مطالعه بیشتر : تاثیر درایو بر بهبود برق صنعتی
نصب کنتاکتور تک فاز | نقشه نصب کنتاکتور تک فاز
نحوه نصب کنتاکتور تک فاز دقیقاً شبیه به نصب کنتاکتور سه فاز است. تنها تفاوت نحوه سیم کشی کنتاکتور تک فاز با نصب کنتاکتور سه فاز در تیغه‌های قدرت است. همان‌طور که از ساختار کنتاکتور سه فاز مشخص است، این محصولات دارای سه تیغه هستند. اما این در حالی است که در کنتاکتورهای تک فاز تنها دارای یک تیغه می‌باشند و به همین دلیل نقشه نصب کنتاکتور تک فاز کمی راحت‌تر است.
سخن پایانی
همان‌طور که در این مطلب اشاره شد، نقشه نصب کنتاکتورهای تک فاز و سه فاز را توضیح دادیم. کنتاکتورها از تجهیزات کلیدی در مدارهای الکتریکی هستند که بسیاری از افراد به آن‌ها نیاز دارند. با اجرای صحیح نحوه نصب کنتاکتور، می‌توانید از بروز خطرات مالی و جانی جدی جلوگیری کنید.
برای خرید و اطلاع از قیمت کنتاکتورهای تک فاز و سه فاز برند اشنایدر، می‌توانید به فروشگاه تجهیزات برقی vol-tech.ir مراجعه کنید. در این وب‌سایت امکان مشاهده تمامی مدل‌های کنتاکتورها وجود دارد و شما می‌توانید با توجه به نیاز خود، محصول مناسب را انتخاب و خریداری کنید. همچنین، برای دریافت مشاوره، می‌توانید با اپراتورهای این فروشگاه تماس بگیرید و راهنمایی لازم را دریافت کنید.
