کلید محافظ جان یکی از انواع کلیدهای حفاظتی برقی میباشد که برای حفاظت از جان انسان و تجهیزات، در یک سیستم برقی مورد استفاده قرار میگیرد. در اکثر مواقع کلید محافظ میتواند جان انسان را نجات دهد و از خطر برقگرفتگی جلوگیری کند.
برای خرید انواع محافظ جان زیمنس، هیمل، اشنایدر و پارس با مجموعه ولتک در ارتباط باشید. شما می توانید انواع محافظ جان را با ضمانت کیفیت و اصالت کالا و بهترین قیمت موجود در بازار به صورت حضوری و غیرحضوری از ولتک خریداری کنید.
کلید محافظ جان چیست؟
کلید محافظ جان که گاهی اوقات RCCB نیز نامیده می شود، نوعی کلید است که جریان سیم های رفت و برگشت را مقایسه می کند و در صورت اختلاف دو جریان، مدار را قطع می کند. در واقع به گونه ای طراحی شده است که با تشخیص عدم تعادل در مدار کار می کند و به طور خودکار تمام برق را قبل از آسیب یا برق گرفتگی قطع می کند. کلید نجات غریق با ویژگی خود از خطر آتش سوزی در ساختمان جلوگیری می کند.
انواع کلید محافظ جان
-
کلیدهای RCCB
RCCB مخفف عبارت Residual Current Circuit Breaker میباشد، به معنای لغوی کلیدهای قطع جریان نشتی، RCD هایی هستند که حفاظت اضافهبار ندارند. وظیفه آنها فقط حفاظت در برابر جریان نشتی میباشد.
اما آیا میتواند از آتشسوزی جلوگیری کند؟
RCCD ها دستگاههای بسیار مؤثری برای محافظت در برابر خطر آتش سوزی ناشی از عیب عایق هستند زیرا میتوانند جریانهای نشتی را تشخیص دهند. (به عنوان مثال: ۳۰۰ میلیآمپر) که برای سایر حفاظتها بسیار کم است اما برای ایجاد آتش کافی است.
-
کلیدهای RCBO
RCBO مخفف عبارت Residual Current Circuit Breaker With Over Protection، به معنای لغوی کلیدهای قطع جریان نشتی با حفاظت اضافه بار میباشند. این کلیدها علاوه بر حفاظت جریان نشتی که وظیفه اصلی آنهاست، حفاظت در برابر جریان اضافه بار را نیز بر عهده دارند. کلمه RCBO بیشتر در اروپا رواج دارد.
نام دیگر کلید RCBO که در ایالت متحده و کانادا رایج است، GFCI میباشد که سرنام عبارت Ground Fault Circuit Interrupter است. به کلید RCBO، کلید محافظ جان ترکیبی نیز میگویند.
تفاوت RCCD با RCBO چیست؟
RCCD معمولاً از تعدادی مدار محافظت اضافی ایجاد میکند و در صورت شناسایی خطا، برق را از آنها جدا میکند. RCBO وظیفه قطع کننده مدار و RCCD را در یک سوئیچ فراهم میکند. این بدان معنی است که اگر خطایی شناسایی شود، مدار جداگانه قطع میشود و نه تعدادی مدار. دستگاه جریان باقیمانده (RCCD) یا قطع کننده مدار باقیمانده (RCCB)، دستگاهی است که به سرعت مدار الکتریکی را میشکند تا از آسیب جدی ناشی از برقگرفتگی مداوم جلوگیری کند. در بعضی موارد ممکن است آسیب دیده باشد، به عنوان مثال اگر انسان پس از دریافت شوک سقوط کند، یا اگر فرد هر دو آن را همزمان لمس کند.
-
کلیدهای AC
کلید محافظ جان تیپ AC قادر به تشخیص جریانهای نشتی AC میباشد و به اشکال دو پل و چهار پل در بازار وجود دارند. ولتاژ کاری این نوع از کلیدهای محافظ ۲۰۰ تا ۴۰۰ ولت میباشد.
نکته: سیستم چهار پل هم میتواند با سیم نول و هم بدون آن انجام گیرد.
اما تفاوت کلید محافظ جان دو پل و چهار پل در چیست؟
کلید محافظ جان تیپ (AC) قادر به تشخیص جریانهای نشتی (AC) میباشد و به اشکال دو پل و چهار پل در بازار موجود میباشد. برای مشترکین تک فاز یا خانگی، کلید محافظ جان به صورت دو پل یعنی فاز و نول به کار رفته و برای مشترکین سه فاز یا صنعتی این کلید به صورت چهار پل یعنی سه فاز و یک نول صورت میگیرد.
چرا باید از کلید محافظ جان استفاده کنیم؟
امروزه مطابق با استانداردهای ایمنی ساختمان، وجود کلید محافظ جان در تمامی مدارها الزامی است. سه منطقه در ساختمان وجود دارد که وجود کلید محافظ جان یا RCD در آنها الزامی است. این مناطق عبارتاند از:
- تابلو برق ورودی: وجود کلید محافظ جان، تابلو برق را از خطراتی مانند آتشسوزی ناشی از اتصال کوتاه و اضافه بار محافظت میکند.
- سوییچها و پریزها: تمام سوییچها و پریزهای موجود در سیستم برای خطراتی نظیر برقگرفتگی کاربر، باید مجهز به کلید حفاظت جان باشند.
- سرویس بهداشتی و حمام و کلیه مناطق مرطوب: بهطوریکه کلیه سوییچها و پریزهای سرویس بهداشتی باید توسط کلیدهای نشتی جریان محافظت شده باشند. چون در محیطهای مرطوب، هنگامی که پوست بدن خیس است، بدن به شدت به جریان الکتریکی حساس است.
مزایا استفاده از کلید محافظ جان
- جلوگیری از آسیبهای مالی و جانی در افراد و دستگاهها و تجهیزات مختلف
- کاهش میزان هدر رفتن انرژی الکتریکی
- پیشگیری از ایجاد آتشسوزی در اثر وجود جریان نشتی
- کلید محافظ جان علاوه بر محافظتهای جانی و مالی موجب صرفه اقتصادی نیز میگردد.
نحوه نصب کلید محافظ جان چگونه است؟
کلیدهای محافظ جان به عنوان یک محافظ نشتی جریان با دقت بالا در ابتدای خط هر فیدر (تغذیه) قرار میگیرند و در دو مدل دو پل و چهار پل میباشند. جهت نصب کلید محافظ جان نیاز است تا استانداردها و دستورالعملهایی که برای نصب وجود دارد به صورت دقیق رعایت نموده تا نصب این قطعه به صورت صحیح انجام گیرد.
قبل از نصب ابتدا باید با میلی آمپرمتر مخصوص میزان نشتی جریان در مداری که قرار است کلید فوق روی آن نصب گردد اندازهگیری بشود و اگر میزان جریان نشتی بیشتر از بیست درصد حساسیت جریان نشتی نامی کلید باشد پس از نشت یابی و رفع نواقص آن، اقدام به نصب کلید محافظ جان کنید. این نشتی در هر حالتی باشد، کلید محافظ جان میتواند اقدام به قطع کردن مدار کند.
در مورد کلیدهای محافظ جان ۲ پل سیم نول به ترمینال مشخص شده با علامت N و سیم فاز به ترمینال مشخص شده با علامت L متصل شده است.
در سیستم تکفاز، دو سیم فاز و نول و در سیستم سه فاز، چهار سیم را باید به ورودی و خروجی کلید متصل کنید.
با توجه به موقعیت نصب محافظ جان، سیمهای ورودی و خروجی میتوانند از بالا و یا پائین به کلید متصل شوند که در کارکرد کلید اثری نخواهد داشت.
درجه حفاظت کلیدهای محافظ جان برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی برابر با IP40 میباشد؛ اما باید توجه داشت که کلیه عملیات نصب و رفع نقص بایستی توسط فرد متخصص انجام شود.
همچنین، ترمینالهای ورودی و خروجی کلیدهای محافظ جان با توجه به آمپر کلید برای بالاترین قطر کابل یا سیم در نظر گرفته شدهاند و از این نظر مشکلی وجود نخواهد داشت.
همراه با کلید محافظ جان امکان استفاده از کنتاکت کمکی نیز در مدار وجود دارد.
اما آنچه در نصب کلیدهای محافظ جان بسیار حائز اهمیت چیست؟!
این کلیدها را در سیستمهایی با سیم کشی سنتی (بدون هادی حفاظتی PE) استفاده نمیکنند و در کل استفاده از این کلیدها در سیستم برقکشی TN-C که فاقد هادی حفاظتی است به طور کلی ممنوع است؛ زیرا در سیستم TN-C، جریان رفت و برگشت در زمان اتصال بدنه یکسان است و این کلید قادر به تشخیص این اتصال نیست. تنها با اضافه کردن هادی حفاظتی به مدار و تبدیل TN-C به TN-S مجاز به استفاده از کلیدهای جریان باقیمانده هستیم.
باید این نکته را در نظر داشت که استفاده از کلیدها یا وسایل حفاظتی جریان باقیمانده، نصب وسایل حفاظتی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه را منتفی نمیکند و حتماً باید همراه با وسایل حفاظتی دیگر مانند فیوز و کلید مینیاتوری نصب گردند.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که با توجه به حساسیت بالایی که اجرای سیمکشی و امور مربوط به برق در اماکن مختلف مسکونی یا صنعتی وجود دارد، نیاز است که تمام عملیات مربوط به نصب و یا رفع نقص و تعمیرات کلید محافظ جان توسط فرد متخصص در این کار صورت گرفته و به هیچ عنوان فردی که هیچ گونه تخصصی در این حرفه ندارد وارد عمل نگردد.
خرید کلید محافظ جان
شما میتوانید جهت مشاهده مشخصات و قیمت کلید محافظ جان و تجهیزات تابلو برقهای خانگی و صنعتی به وبسایت فروشگاهی ولتک مراجعه نموده و کالای مورد نظر خود را خریداری نمایید. همچنین کارشناسان واحد فروش و پشتیبانی ولتک از طریق شماره تلفن ۰۲۱۳۳۹۰۹۹۶۰ آماده پاسخگویی به سؤالات و ارائه مشاوره در زمینه خرید انواع کلید محافظ جان و دیگر تجهیزات برق صنعتی هستند.